Bijgewerkt op 30 april 2025

In Europa worden elk jaar 22 miljoen dieren gebruikt voor wetenschappelijke experimenten. België behoort tot de top vijf van Europese landen die de meest pijnlijke dierproeven uitvoeren.

Ter gelegenheid van de Werelddag voor Proefdieren op 24 april heeft GAIA rapporten opgesteld voor elk gewest en roept het de regionale overheden op om een gecoördineerde en doeltreffende strategie uit te werken om de overgang naar dierproefvrij wetenschappelijk onderzoek te versnellen. Het is tijd dat elk gewest beslissende maatregelen neemt.

De Vlaamse minister van Dierenwelzijn, Ben Weyts, heeft al laten weten dat hij de ambities van GAIA deelt en kondigde een eerste belangrijke stap aan: de invoering van een verplichte heffing voor het gebruik van proefdieren, evenals een verstrenging van de bestaande regels. In Wallonië voorziet de Regeerverklaring wel een doelstelling om dierproeven te verminderen, maar tot nu toe heeft de Waalse minister van Dierenwelzijn, Adrien Dolimont, nog geen enkele maatregel aangekondigd.

In de Europese Unie worden jaarlijks zo’n 22 miljoen proefdieren gebruikt voor allerlei onderzoek. Dat staat in een rapport van de Europese Commissie dat de statistieken van de Europese lidstaten voor de jaren 2015-2017 analyseert. Daaruit blijkt dat er in de EU nog lang geen sprake is van een overgang naar proefdiervrij en humaan onderzoek. 

België behoort tot de grootverbruikers van proefdieren, ons land staat in de top 5 van lidstaten met het hoogste aantal proefdieren dat ernstig pijn lijdt en we bekleden plaats 4 wat het aantal proefhonden betreft.

GAIA is voorstander van een ambitieuze politiek die alternatieve methodes voor dierproeven naar voren schuift. Zo’n politiek zou immers veel dierenleed in naam van de wetenschap en van de volksgezondheid kunnen voorkomen.

GAIA vraagt dat elke regio een duidelijke strategie op poten zet, met concrete en geleidelijke doelstellingen om het aantal dierproeven in ons land tot het strikte minimum te beperken. Het uiteindelijke doel is helemaal géén dierproeven meer. Op Europees niveau werkt GAIA samen met Cruelty Free Europe, om de vele dierproeven een halt toe te roepen.

In de EU zijn dierproeven voor het fabriceren van cosmetische producten verboden. Sinds de Europese verordening (CE 1223/2009) van 11 maart 2013 van kracht is, is het ook niet langer toegelaten om cosmetica te commercialiseren waarvoor dierproeven werden uitgevoerd in landen buiten de EU.

Diezelfde verordening verbiedt echter geen dierproeven voor het fabriceren van huishoudelijke producten, denk maar aan afwasmiddel, toiletreiniger, luchtverfrisser, … . In Wallonië werd een verbod op dierproeven voor schoonmaakproducten en afgewerkte biociden of hun ingrediënten goedgekeurd in oktober 2018 (Code Wallon). GAIA vraagt dat ook Vlaanderen en Brussel zo een verbod invoeren. Daarnaast moet in alle regio’s een verbod op proeven met honden en katten worden ingevoerd en op primaten.

Ontdek hier onze lijst met dierproefvrije cosmetica en huishoudelijke producten.

Dierenproeven report Brussel (2025)
Document
PDF, 2.26mb
Dierenproeven report Vlaanderen (2025)
Document
PDF, 2.23mb
Rapport Cruelty Free International (2020)
Document
PDF, 3.87mb
Europese ranking dierproeven 06-02-2020.xlsx
Document
XLSX, 13.82kb
Statistieken België 2017
Document
PDF, 282.11kb
Ipsos dierproeven Brussel (2016)
Document
PPTX, 3.21mb
Ipsos dierproeven Vlaanderen (2016)
Document
PPTX, 3.52mb
Zomertournee 2015 #tegendierproeven voor schoonmaakproducten - FAQ
Document
PDF, 155.42kb
Belgische statistieken over dierproeven, 2013
Document
PDF, 250.69kb
81% van de Vlamingen vindt dat er een Centrum voor alternatieve methodes voor dierproeven moet komen (enquête IPSOS, 2015)
Document
PPTX, 2.03mb
Het aantal gebruikte proefdieren in de EU, 2011
Document
PDF, 1.03mb
Wetsontwerp van 2009 over alternatieven voor dierproeven
Document
PDF, 76.05kb
Petitieformulier tegen dierproeven voor schoonmaakproducten
Document
PDF, 535.58kb
HCS-label voor producten niet getest op dieren: wat met de Europese wet?
Document
PDF, 187.13kb