De dierenrechtenorganisatie GAIA vindt de daling met 5 % van het aantal proefdieren dat in 2011 gebruikt werd, bemoedigend. Voor het tweede opeenvolgende jaar daalt het aantal proefdieren met 5 % (- 5,5 % in 2010) tot in totaal 665.079 tegenover 700.708 in 2010 en 741.989 in 2009."
Wel is het zo dat de statistieken nog altijd geen concrete informatie bevatten over de aard van de proeven (met andere woorden wat de dieren precies aangedaan wordt), over de pijn die de experimenten veroorzaken bij de dieren, en over pijnlijke proeven die zonder verdoving gebeuren. Groot-Brittannië bijvoorbeeld maakt die gegevens wel publiek. "De informatie die de overheid vrijgeeft, is dan ook veel te summier om de situatie echt degelijk te kunnen beoordelen", zegt GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch, die "een stuitend gebrek aan transparantie" laakt. "Vorig jaar hadden we dat al aangeklaagd," gaat Vandenbosch verder. "Maar er is op dat vlak niets veranderd." En er is nog altijd geen Centrum voor Alternatieven dat bij wet moet opgericht worden. Een denkgroep over het gebruik van apen die binnen de schoot van het Deontologisch adviescomité in opdracht van minister Onkelinx werd opgericht, noemt Michel Vandenbosch "niets meer dan een façade, waarbij de conclusie al bij voorbaat vaststaat om proeven op apen te bestendigen". Uit de statistieken blijkt dan weer wel dat een daling met min. 20 % van het aantal proefdieren realiseren over de hele legislatuur zoals GAIA al jaren vraagt, wel degelijk haalbaar is.
Minder ratten, muizen en konijnen in labo's
Ongeveer 45 000 minder ratten en muizen in de laboratoria in 2011 (525 586), zet de lijn van 2010 voort toen al 90 000 ratten en muizen minder gebruikt werden voor proeven (570 000) in vergelijking met 2009. Twaalfduizend proefkonijnen minder dan in 2010 (54 001 vorig jaar tegenover 66 625 het jaar voordien), is ook goed nieuws nadat het aantal konijnen in laboratoria twee jaar na elkaar verontrustend was gestegen.
Aanzienlijk minder proefhonden
In 2011 werden 472 minder honden voor proeven gebruikt (190 tegenover 662 in 2010). De stijging van het aantal katten - 630 tegenover 349 in 2010) is te wijten aan het onderzoek naar de castratie en sterilisatie van katten op jonge leeftijd. Dat onderzoek wordt bij de dierproeven gerekend, ook al gebeurt het niet met proefdieren in een labo maar met asieldieren. Dat onderzoek dient een goede zaak: mensen aanmoedigen om sneller hun katten onvruchtbaar te laten maken met het oog op het terugdringen van massale dumping van ongewenste nestjes kittens in de asielen.
Meer vissen voor proeven is pijnpunt
Dat in fundamenteel onderzoek meer en meer vissen gebruikt worden voor proeven in de plaats van andere dieren is zorgwekkend, in die zin dat GAIA vreest dat er met het welzijn van vissen en hun wetenschappelijk aangetoond vermogen om pijn te ervaren nauwelijks rekening gehouden wordt.
Denkgroep apenproeven is façade, GAIA wil "phase out"
Bijna evenveel apen als in 2010 werden in 2011 in België gebruikt voor vaccinkwaliteitscontrole en hersenonderzoek: 20 apen vorig jaar tegenover 21 twee jaar geleden. In 2009 werden er nog 29 gebruikt en 42 in 2008. GAIA wil een zogenaamde "phase out" van het gebruik van proefapen. Dat houdt in dat het gebruik van apen stapsgewijs verminderd wordt én een einddatum vastgelegd wordt vanaf wanneer het gebruik van alle apen voor proeven in België niet langer toegelaten is. GAIA en de Anti Dierproeven Coalitie ADC drongen eerder aan op de oprichting van een commissie die de minister adviseert over zo'n "phase out". Er is nu een denkgroep opgericht, waarin voor het merendeel vertegenwoordigers zetelen van instellingen die dierproeven uitvoeren. Die denkgroep moet advies geven aan de minister over het gebruik van primaten. Maar GAIA heeft daar geen enkel vertrouwen in. Michel Vandenbosch: "De conslusie staat al bij voorbaat vast. Die denkgroep is niet meer dan een façade om proeven op apen te bestendigen."
Nog altijd geen Centrum voor Alternatieven
GAIA hamert tenslotte op de snelle oprichting van en voldoende budget voor het Centrum voor Alternatieven dat er nog steeds niet is. De wet tot de oprichting van dat Centrum dateert inmiddels ook alweer van een paar jaar geleden.