België hoort tot de weinige Europese landen die nog foie gras produceren (Wallonië). Jaarlijks worden in ons land enkele tienduizenden eenden onder dwang gevoederd. In Frankrijk, de grootste producent van foie gras ter wereld, ondergaan jaarlijks 40 miljoen vogels (vooral eenden, maar ook ganzen) deze intensieve mishandeling.
GAIA pleit voor een verbod op het dwangvoederen van eenden en een verbod op de verkoop van foie gras geproduceerd door dwangvoederen.
Zieke lever
Foie gras wordt verkregen door eenden of ganzen twee à drie keer per dag te dwangvoederen met vette maïs. Dat veroorzaakt leversteatose, een dodelijke ziekte. Het lichaam van de vogels is niet meer in staat om de overtollige vetten te elimineren, wat hun lever enorm doet uitzetten. De dieren kunnen amper nog bewegen en happen constant naar lucht om hun verstoorde lichaamstemperatuur te regelen. Hun lever kan tot tien keer groter worden dan normaal.
Pneumatische pomp
Dwangvoederloodsen kunnen tot enkele duizenden vogels herbergen. Ze worden onder dwang gevoederd met een hydraulische of pneumatische pomp. De vogels leven in collectieve kooien, en kunnen niet ontsnappen aan de metalen buis die de vette maïs rechtstreeks in hun voormaag duwt.
Hoge sterfte
De eenden worden 12 à 14 dagen lang gedwangvoederd, ganzen zelfs nog een week langer. De dieren krijgen last van ademnood, oprispingen en diarree. Dat alles wijst erop dat ze in zeer slechte conditie zijn. Een rapport van wetenschappers verbonden aan de Europese Commissie over de gezondheid en het welzijn van dieren toont aan dat 2 tot 4% van de vogels sterft tijdens de periode van het dwangvoederen. Dat is 10 tot 20 keer meer dan in gewone kwekerijen voor eendenvlees, waar na 12 dagen gemiddeld 0,2% van de dieren sterft.
Wrede selectie
Zoals in alle commerciële pluimveebedrijven worden de kuikentjes ver van hun moeder geboren. De eieren komen met duizenden tegelijk uit in speciale broedkassen. Mulard-eenden, een hybride en steriele soort, worden in ons land in groten getale gehouden. De lever van de vrouwelijke eenden is veel kleiner dan die van de mannetjes. Daarom worden vrouwtjeskuikens vergast of weggegooid in de verbrijzelmachine.
“Nefast voor het welzijn van vogels”
De conclusies van een gedetailleerd rapport van het Wetenschappelijk Comité Dierenwelzijn en Dierengezondheid van de Europese Commissie (1998) zijn niet mals. “Het dwangvoederen zoals het vandaag wordt toegepast, is schadelijk voor het welzijn van de vogels”, klinkt het. Het rapport onthult ook dat de eenden massaal zouden sterven als men de periode van het dwangvoederen nog met enkele dagen zou rekken. Daarnaast wordt gewezen op de vaak voorkomende schimmels in de luchtpijp van vogels die gedwangvoederd worden, als gevolg van de letsels die de voedertrechter veroorzaakt.
Internationale situatie
In twaalf lidstaten van de EU is de productie van foie gras verboden, of wordt de wet die dierenmishandeling verbiedt zodanig geïnterpreteerd dat de productie van foie gras niet is toegestaan. In de EU wordt foie gras nog in vijf landen geproduceerd: Frankrijk, Spanje, België (Wallonië), Hongarije en Bulgarije. In Polen, ooit de vijfde grootste producent ter wereld, is dwangvoederen intussen wettelijk verboden. Ook Israël, vroeger een land dat tien keer meer foie gras produceerde dan België, sprak in 2003 een verbod uit. Ook in Zwitserland, Noorwegen en Argentinië is het verboden om ganzen en eenden onder dwang te voederen voor foie gras. In India is het voortaan zelfs verboden om foie gras te commercialiseren. In New York is het verboden om foie gras te verkopen.
