Overheidsplicht
In 2017 werd al een voorstel tot herziening van artikel 7bis van de Grondwet ingediend door Sabine de Bethune (CD&V) en Christine Defraigne (MR):
“Dit voorstel wil aan artikel 7bis van de Grondwet toevoegen dat de zorg van de overheid tevens gericht is op de dieren. Deze zorg voor dieren richt zich aldus tot de Federale Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten en wordt verankerd in de Grondwet als beleidsdoelstelling. Het erkennen van dieren als wezens met gevoel vereist aangepaste beschermingsmaatregelen vanwege de diverse overheden, binnen hun bevoegdheden. Door de zorg voor dieren in de Grondwet op te nemen in artikel 7bis van de Grondwet wordt duidelijk bepaald dat dit een opgave is voor alle overheden. Deze doelstelling krijgt aldus de status van rechtsregel met grondwettelijke waarde; de overheden kunnen deze niet zomaar naast zich neerleggen.”
Ook toen vonden daarover hoorzittingen plaats in de senaat waar GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch een pleidooi hield voor grondwettelijke bescherming van dieren, hun welzijnsbelangen en hun waardigheid.
Hierboven vermeld wetsvoorstel werd opnieuw ingediend, dit keer door Bert Anciaux (Vooruit) en beoogt dus dieren een plaats te geven in de grondwet via een uitbreiding van artikel 7bis. Ook dat voorstel ligt nu voor.
152.000 handtekeningen
In april 2019 overhandigde GAIA meer dan 152.000 handtekeningen voor de grondwettelijke bescherming van dieren aan toenmalig premier Charles Michel(MR). De hoorzittingen in de bevoegde senaatscommissie van toen leidden echter niet tot een stemming van het voorstel tot grondwetsherziening. Enkel het verslag werd goedgekeurd. Inmiddels lanceerde GAIA een nieuwe petitie die al meer dan 7.000 handtekeningen telt.
Toevoeging aan artikel 23
In juli 2022 kreeg GAIA bijval van Fourat Ben Chikha, senator van Groen, die een nieuw voorstel indiende in de senaat om dieren op te nemen in de grondwet. Het gaat om een toevoeging aan Artikel 23 van de grondwet derde lid punt 4: “dierenwet die een erkenning van dieren met gevoel inhoudt en een hierbij horende bescherming waarborgt.” Ook Christophe Lacroix (PS) en anderen dienden een gelijkaardig wetsvoorstel in.
Michel Vandenbosch: “De Belgen, Vlamingen, Walen en Brusselaars, willen dat de bescherming van dieren en hun welzijn verankerd wordt in de Grondwet. Ook daaruit blijkt het toenemende belang dat zij hechten aan dierenwelzijn. De burgers beseffen dat de Grondwet het fundamentele kader vormt dat toont waarvoor de samenleving staat en wat de bevolking belangrijk acht. Daartoe behoort ook het dierenwelzijn.”
Klok kan niet achteruit
Dieren en hun belangen opnemen in Artikel 23 zoals alvast de wetsvoorstellen van Groen en PS beogen, houdt de grondwettelijke erkenning in van dieren als levende wezens met gevoel die gepaste bescherming behoeven. Bovendien impliceert artikel 23 dat de klok met betrekking tot wetgeving inzake dierenwelzijn niet achteruit kan gezet worden (stand-still).
Ander pluspunt van dieren onder te brengen in artikel 23 van de Grondwet is dat het Grondwettelijk Hof zodoende nieuwe wetgeving kan toetsen aan de Grondwettelijke beschermingsstatus van dieren. Dat biedt meer waarborgen.
86% pro dieren in de Grondwet
Een opiniepeiling bij 1.750 Belgen van 18 jaar en ouder in februari 2023 door marktonderzoeksbureau Ipsos in opdracht van GAIA, wijst uit dat 86% van de Belgen van oordeel is dat dieren in de grondwet opgenomen moeten worden. Aan de Odisee Hogeschool werd hier in 2022 ook wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Dat onderzoek beperkte zich tot Vlaanderen en bevestigt de Ipsos-resultaten: 87% van de Vlamingen is pro dierenrechten in de Grondwet.
