14/20 - Ben Weyts geslaagd met onderscheiding
Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) ontving vandaag van GAIA een positieve beoordeling voor zijn dierenwelzijnsbeleid van de voorbije vijf jaar. Zo maakte Ben Weyts, die weldra zijn tweede ambtstermijn als minister voor Dierenwelzijn afsluit, een einde aan het gebruik van poneycarroussels, trok hij een zestigtal erkenningen in van broodfokkers, keurde de Vlaamse regering op zijn initiatief zwaardere straffenop wetsinbreuken goed tot maximaal vijf jaar gevangenisstraf en 800.000 euro (1,6 miljoen euro in geval van recidive) en werkte hij de Vlaamse Codex (Wetboek) Dierenwelzijn uit, die het parlement onlangs stemde.
Deze codex bevat enkele belangrijke bepalingen, waaronder het verbod (uitfasering) op kooisystemen voor leghennen, verbod op het doden van dieren voor folklore (visjesdrinken, gansrijden, haanslaan), verplichte beschutting voor dieren, verbod op de kweek van vechthanen, wrede lijmvallen verboden, standstill (beschermingsniveau mag niet achteruitgaan), verplichte lokale dierenpolitie, verbod op thuisslachten, de beperking van wekelijkse dierenmarkten tot 8 keer per jaar, enz.
De Vlaamse Codex Dierenwelzijn, anders gezegd het Vlaamse Wetboek Dierenwelzijn, is lang niet volmaakt maar bevat diverse wettelijke bepalingen waardoor er op korte, lange en minder lange termijn een einde komt aan enkele hardnekkige vormen van georganiseerde dierenmishandeling en vermijdbaar dierenleed, waartegen GAIA al jarenlang strijdt.
Het Rondetafelproject Dierproeven waaraan GAIA deelnam, liet diverse stakeholders toe projecten ter vermindering van dierproeven voor te stellen. De minister maakte ook geld vrij voor wetenschappelijk onderzoek pro proefdiervrije alternatieven zoals Replace.
De minister verliest punten wegens enkele opvallende tekortkomingen in de Codex. Sommige maatregelen, zoals het verbod op kuikendoden, hangen af van de beslissing van de volgende Vlaamse regering aan wie het toebehoort een datum van inwerkingtreding te bepalen. Daarnaast is er geen verbod op de pijnlijke castratie van biggen (niet eens een uitfasering) en is GAIA teleurgesteld over de uitzondering voor Boudewijn Seapark op het verbod op het houden van walvisachtigen in gevangenschap. De bepaling terzake vermeldt een invoer- en kweekverbod maar slechts in schijn. Het Brugse dolfinarium mag maximaal zes dolfijnen houden. De uitzondering vervalt indien het dolfinarium tegen 2027 geen buitenbassin realiseert en indien een betere bestemming voor de dolfijnen mogelijk is. Een eerste evaluatie van de situatie is voorzien voor 2037, een onredelijk lange termijn.
Ben Weyts verloor ook punten wegens de het afgezwakte verbod op dierenmarkten (wekelijkse dierenmarkten mogen nog 8x /jaar georganiseerd worden) en omwille van de wettelijke normen ter bescherming van kalkoenen voor de vleesproductie die de Vlaamse regering aannam op initiatief van Ben Weyts, maar die het dierenleed in de Vlaamse intensieve kweek van kalkoenen bestendigen.
Voor de legislatuur 2019-2024 kreeg minister Ben Weyts van GAIA een score van 14/20. Eind vorige legislatuur kreeg de eerste Vlaamse minister van Dierenwelzijn 16/20 voor wat hij realiseerde tussen 2014 en 2019. Voor 10 jaar Vlaams Dierenwelzijnsbeleid krijgt Ben Weyts van GAIA een gemiddelde eindscore van 15/20.
5/20 - Bernard Clerfayt niet geslaagd
Aan het begin van zijn ambtstermijn maakte minister Bernard Clerfayt (DéFI) goede beleidsintenties bekend. Maar de Brusselse minister van Dierenwelzijn Clerfayt is er niet in geslaagd om wat zijn paradepaardje moest worden, de Brusselse codex Dierenwelzijn, door het Brusselse parlement te doen stemmen. Het moet gezegd dat Defi’s coalitiepartner in de regering, de Parti Socialiste (klik hier voor meer informatie), er met allerlei maneuvers alles aan heeft gedaan om het wetboek Dierenwelzijn niet ter stemming voor te leggen aan het parlement. De PS vreesde dat een meerderheid van parlementsleden een amendement om onverdoofd slachten ook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te verbieden, zou aannemen.
Het onvermogen van minister Clerfayt om de Brusselse codex Dierenwelzijn wet te doen worden, weegt dan ook zwaar door in het eindrapport van Minister Clerfayt. De minister sloot zich aan bij de twee andere gewesten en bood steun aan enkele projecten die moeten leiden tot minder proefdiergebruik. Net als zijn Vlaamse en Waalse collega adviseerde hij pro dieren in de Grondwet.
GAIA geeft minister Clerfayt een eindscore van 5/20.
12/20 - Céline Tellier, geslaagd met voldoening
Waals minister van Dierenwelzijn Tellier (Ecolo) boekte vooruitgang voor huisdieren (hondenhandel enkel nog via kweek op eigen bodem, niet met ingevoerde pups, wetgeving kweek hondenrassen met erfelijke aandoeningen (de zogenaamde hypertypes), concrete voorwaarden voor de invoering van het wettelijk verplichte (virtuele) vergunning om dieren te mogen houden. De wettelijke normen ter bescherming van kalkoenen voor de vleesproductie zijn beduidend strenger dan de Vlaamse en maken in tegenstelling tot de Vlaamse regelgeving wel degelijk een verschil.
Céline Tellier weigerde een vergunning voor een intensieve zalmkwekerij voor 300.000 zalmen/jaar maar deed het werk maar half wat het verbod op kuikendoden betreft. Ze voerde een verbod in op het verhakselen van ééndagshaantjes maar liet vergassen toe. Ze liet na thuisslachtingen (die vooral gedurende het Islamitische offerfeest veel dierenleed teweegbrengen) ondubbelzinnig te verbieden en proefdieren bleven bij gebrek aan doeltreffende maatregelen nagenoeg in de kou staan. Van haar oorspronkelijke intentie om doeltreffende maatregelen te nemen kwam onder zware druk van de dierproevenlobby niks in huis.
Minister Céline Tellier krijgt van GAIA een eindscore van 12/20.
Kiezen voor dieren
In de aanloop naar de verkiezingen van 9 juni lanceerde GAIA op 16 mei 2024 een nieuwe website: www.kiezenvoordieren.be. Hier kunnen kiezers de volgende informatie vinden:
- De standpunten van verschillende politieke partijen in verband met belangrijke kwesties (GAIA-prioriteiten) rond dierenwelzijn;
- Het memorandum dat GAIA opstelde voor de verkiezingen van 2024, waarin onze prioriteiten betreffende dierenwelzijn voor de komende legislatuur zijn opgelijst;
- De standpunten van individuele verkiezingskandidaten over verschillende belangrijke thema’s.
Ook de volledige eindevaluaties van de ministers van Dierenwelzijn zijn beschikbaar op kiezenvoordieren.be
Hieronder kan u de rapporten ook individueel downloaden: