Meer dan 4 op 10 Belgen (42%), 47% van de Vlamingen, is voorstander van kweekvlees. 42% van de Belgen stelt zich neutraal op tegenover het concept. Dat blijkt uit een enquête van onderzoeksbureau Ipsos, uitgevoerd eind januari 2019 in opdracht van GAIA. Zowel in Vlaanderen, Wallonië als Brussel wordt kweekvlees vooral geassocieerd met dierenwelzijn en milieuvriendelijkheid. “Wij willen het maatschappelijk draagvlak hiervoor vergroten”, zegt GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch. “Vlaanderen mag de boot van deze innovatieve technologie niet missen.”
Zowel in België als wereldwijd vertegenwoordigen vegetariërs en veganisten nog steeds slechts een klein deel van de bevolking. 64% van de Vlamingen en 70% van de Walen beschouwen zichzelf als echte carnivoren; 31% van de Belgen beschouwt zich dan weer als flexitariër, die vlees al eens links laat liggen. De aantrekkingskracht van vlees zit voornamelijk in de smaak (66%) en de gewoonte (47%).
Positieve evolutie is dat steeds meer mensen weigeren vlees te eten door het gebrek aan dierenwelzijn dat gepaard gaat met de productie van vlees. Zo zegt 55% van de flexitariërs af en toe te kiezen voor vleesvervangers omwille van het dierenwelzijn.
Slachtvrije toekomst is mogelijk
Is het mogelijk om echt vlees te produceren zonder dieren te slachten? Dat is waar het om draait bij ‘kweekvlees’ of ‘slachtvrij vlees’, een technologische revolutie die GAIA voorstelt aan de hand van een nieuwe website: www.kweekvlees.be. De lancering van die nieuwe campagne valt niet toevallig samen met de uitgave van ‘Nooit meer slachten’, het boek van Paul Shapiro[1]. “Wij willen in België de pleitbezorgers zijn van de maatschappelijke transitie naar slachtvrij vlees”, benadrukt Michel Vandenbosch.
Sinds het begin van de jaren 2000 probeert een nieuwe industrie in wording vleesliefhebbers te verzoenen met dierenliefhebbers. Ze hebben een gemeenschappelijke droom: kweekvlees op de markt brengen waarvoor geen dieren meer geslacht moeten worden. Echt vlees met dezelfde smaak en textuur als vlees van geslachte dieren, maar gemaakt uit dierlijke stamcellen.
Voor GAIA is kweekvlees een van de grote revoluties van de 21e eeuw: het is niet alleen een antwoord op een ecologisch- en voedselvoorzieningsprobleem, maar het maakt het vooral mogelijk te stoppen met het slachten van dieren voor de vleesconsumptie. "Wij zijn ervan overtuigd dat de cellulaire landbouw, door geleidelijk aan de industriële vleesproductie te vervangen, ongetwijfeld zal bijdragen tot een vermindering van het dierenleed wereldwijd", onderstreept Michel Vandenbosch. “Een vleesvrije toekomst is misschien te optimistisch. Maar een toekomst zonder dierenslachtingen is niet langer een utopie. Het onderzoek naar kweekvlees en de vooruitgang die geboekt wordt, vindt vandaag vooral plaats in Nederland, de Verenigde Staten en Israël. Vlaanderen mag de boot van deze veelbelovende innovatieve technologie niet missen”, besluit Vandenbosch.
Eerste criterium: dierenwelzijn
Maar is de consument klaar om vlees te eten dat geproduceerd wordt op basis van stamcellen? Hoewel kweekvlees al een realiteit is, wordt het nog niet op de markt gebracht. Desondanks heeft 47% Vlamingen een positieve houding ten opzichte van kweekvlees en heeft 4 op de 10 respondenten een neutrale eerste indruk van het concept. 39% van de respondenten is bereid kweekvlees te kopen als het tegen dezelfde prijs beschikbaar zou zijn als vlees van geslachte dieren. 24% van hen is zelfs bereid om tot 10% meer te betalen voor kweekvlees.
Net als bij de bestaande vleesvervangers associëren Belgen kweekvlees vooral met dierenwelzijn en respect voor het milieu. Uit de enquête blijkt immers dat 57% van de Belgen kweekvlees zou consumeren omdat het hen in staat stelt echt vlees te eten zonder dierenleed. Die intentie stijgt zelfs tot 74% bij die respondenten die een positieve houding ten opzichte van kweekvlees hebben. 52% van de respondenten is ervan overtuigd dat kweekvlees beter is voor het milieu en 46% gelooft dat het een oplossing kan zijn voor het wereldwijde voedselprobleem.
"Deze resultaten bewijzen dat de zorg voor dierenwelzijn een fundamentele waarde is van onze samenleving", verklaart Ann De Greef, directeur van GAIA. “Omdat de smaak en textuur van traditioneel vlees behouden blijft bij kweekvlees, blijken Belgen het idee des te meer genegen. Wij zijn er dan ook van overtuigd dat hoe beter de mensen geïnformeerd zijn, hoe groter de bereidheid om kweekvlees te eten.”GAIA wil in dat verband samenwerken met onderzoekers, overheid en milieubewegingen.
Michel Vandenbosch voegt daaraan toe: “GAIA is vastbesloten om het draagvlak te vergroten voor kweek- of slachtvrij vlees in onze samenleving in de wetenschap dat de meeste mensen klaarblijkelijk niet bereid zijn volledig te stoppen met vlees te eten. Daar zullen we de komende jaren dan ook sterk op inzetten. Wat niet wegneemt dat we ons blijven scharen achter de maatschappelijke eiwittransitie richting steeds meer plantaardige voeding.”