Maar liefst 83% van de Vlamingen vindt dat het Vlaamse regeerakkoord moet uitgevoerd worden en dat er – net zoals in Brussel – een wettelijk verbod moet komen op het chirurgisch castreren van biggen. Dat blijkt uit een enquête afgenomen door IPSOS op vraag van GAIA. “De resultaten zijn een extra bevestiging dat er een einde moet komen aan die wrede praktijk”, zegt GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch. “Zeker als je weet dat er alternatieven beschikbaar zijn die zowel in het voordeel van de biggen als in het voordeel van de boeren werken.”
Onderzoeksbureau IPSOS bevroeg 1.000 Vlamingen van 15 jaar en ouder van alle sociale klassen tussen 18 en 25 september 2017. Maar liefst 76% van hen vindt dat er een verbod moet komen op de chirurgische biggencastratie. Na het zien van beelden van een chirurgische castratie is 86% van mening dat biggen daarbij lijden. 83% vindt dat het regeerakkoord moet uitgevoerd worden en dat er dus een verbod moet komen.
Berengeur
Elk jaar worden in België meer dan 5 miljoen beren (mannelijke varkens) gekweekt en geslacht. Daarvan is 40% bedoeld voor de binnenlandse markt en 60% voor de export. 76% van alle beren – bijna vier miljoen mannelijke varkens - wordt chirurgisch gecastreerd en daarvan worden iets meer dan 3 miljoen varkens geëxporteerd (concrete cijfers: zie bijlage). De grote meerderheid van varkensvlees afkomstig van gecastreerde biggen gaat dus naar het buitenland.
Bijna 4 miljoen biggen worden dus chirurgisch gecastreerd tijdens hun eerste levensweek Slechts 840.000 worden niet gecastreerd (gevaccineerd tegen berengeur of intact gelaten). De biggen worden bij castratie in de hand of in een klem vastgehouden. Vervolgens worden via één of twee insnijdingen de teelballen verwijderd en de zaadleiders afgesneden. Dat gebeurt omdat bij het verhitten van vlees van niet-gecastreerde mannelijke varkens een kleine kans bestaat dat er een onaangename geur vrijkomt, de zogenaamde berengeur.
Nochtans had de politieke wereld al lang een einde kunnen maken aan al dat dierenleed. “Eerst stelde een ad hoc commissie twee streefdata voorop: in 2006 zou verdoving verplicht worden en 2009 chirurgische castratie verboden”, aldus Vandenbosch. Tijdens een rondetafelconferentie op initiatief van toenmalig Vlaams minister-president en minister van Landbouw Yves Leterme (CD&V) kwamen diezelfde stakeholders begin 2008 overeen te stoppen met biggencastratie zodra het vaccin dat als alternatief dient door de Europese Commissie geregistreerd zou zijn. Het vaccin kreeg in 2009 groen licht van de Commissie maar de boerenorganisaties hielden zich alweer niet aan de overeenkomst. In 2014 gingen FEBEV, de retail en de boerenorganisaties het engagement aan om in 2018 geen biggen meer te castreren.
“Intussen zijn we 2018 en - hoewel er nu ook in het Vlaamse regeerakkoord een wettelijk verbod op chirurgische biggencastratie is opgenomen - is er nog steeds geen verbod!”, aldus Vandenbosch.
Vodje papier
De alternatieven voor de chirurgische castratie van biggen zijn zoals hierboven beschreven voorhanden. Dat bleek al uit een studie van ILVO in opdracht van toenmalig minister-president en minister van Landbouw Kris Peeters. Zo is er onder meer het vaccin (Improvac) –waarvan de commercialisering al in 2009 groen licht kreeg van de Europese Commissie – dat de biggen vaccineert tegen berengeur. “Het vaccin doet de varkens bovendien beter groeien (betere voederconversie: minder voer voor meer vlees) wat de kwekers ten goede komt.” Het tweede alternatief is de varkens niet castreren. “Die manier van kweken vereist wel een verstandig management met onder meer detectie aan de slachtlijn. Maar dat het haalbaar is bewijzen Duitsland en Nederland waar ze al op die manier werken.”
“De Vlaming heeft duidelijk gesproken”, zegt Vandenbosch. “76% wil een verbod en 83% vindt dat de inhoud van het regeerakkoord moet worden uitgevoerd. Mijn boodschap aan de politieke wereld is dan ook duidelijk: het regeerakkoord is toch geen vodje papier? Voer uit wat jullie beloofd hebben en maak een einde aan het lijden van al die biggen”, besluit de GAIA-voorzitter.
