GAIA neemt zijn verantwoordelijkheid
Mag ik mijn hond Jefke nog knuffelen? Hoe zorg ik dat mijn twee poezen Johnny en Kim zich goed voelen bij deze nieuwe situatie waarin ik altijd thuis ben? Mag ik nog met Rasko gaan wandelen? Mag ik mijn kat Diva nog buitenlaten? Mag ik mijn kinderen nog in de tuin laten spelen als daar de katten van de buur rondlopen? Mag ik met de hond gaan wandelen van mijn bejaarde buurman om hem te helpen? Het zijn maar enkele voorbeelden van vragen waarmee de burgers zatenn. Daarom lanceerden wij bij GAIA ons eigen 0800-nummer: we wilden de vragen beantwoorden en zorgen voor een ‘feel good’ ervaring voor de dieren en hun baasjes. Het was een heel onzekere periode maar wij bij GAIA hebben geprobeerd er iets positief van te maken.
Potentieel dierenleed voorkomen
Ook wilden we met het nummer potentieel dierenleed voorkomen. De dierenasielen hadden het al moeilijk op dat moment. We moesten vermijden dat ze overspoeld zouden worden met gedumpte dieren omdat er onwaarheden – zoals de overdraagbaarheid van het virus van dier op mens – de ronde deden. Nog een voorbeeld: zwerfkatten en de sterilisatieprojecten van de lokale besturen. Zwerfkatten mochten nog gevoederd worden en ook de sterilisatieprojecten konden nog gewoon doorgaan.
Een dikke pluim ook voor de medewerkers van het 0800-nummer van de overheid. We hopen met dat initiatief hun enorme werklast een beetje verlicht te hebben.
Het 0800-nummer van GAIA was bereikbaar van 30 maart 2020 tot 8 juli.
#Coronanimals
GAIA hoopt ook wat vreugde te brengen via sociale media. Via de hashtag #Coronanimals nodigt GAIA iedereen uit om deel te nemen aan zijn nieuwe "Instagram Challenge". Of het nu in Italië, Frankrijk of België is, duizenden van ons staan al dagen te zingen en te juichen als steun voor de professionals in de gezondheidssector. Wat als dieren hetzelfde doen?
De regels van het spel zijn eenvoudig: plaats de beste video van je zingende dier op Instagram en Facebook met de hashtag #Coronanimals en de vermelding @gaiabrussel. De beste video wordt beloond.
GAIA probeert een zo correct mogelijk antwoord te formuleren op de meest gestelde vragen inzake de verspreiding van het coronavirus (COVID-19) en het houden van dieren.
Ja, onderzoek van het Chinese Center for Disease Control and Prevention heeft het nieuwe coronavirus getraceerd tot een voedselmarkt (‘wet market’) in Wuhan waar naast vis ook levende wilde dieren werden verhandeld. Op ‘wet markets’ vindt men een opeenstapeling van kooien en bakken met gedomesticeerde en wilde levende dieren die wachten om geslacht te worden. De slachttafels zijn rood van het bloed, en ook uitwerpselen en urine zijn aanwezig. Het verhandelen en slachten van allerlei wilde diersoorten vormt een broeinest van ziektekiemen, ideaal voor het muteren van virussen en het overspringen van dier naar dier, en van dier naar mens.
In het geval van SARS enkele jaren geleden is het virus vermoedelijk van vleermuizen overgedragen op een tussengastheer, palmcivetkatten (dit is een Aziatisch roofdier, geen huiskat) en zo bij de mens terechtgekomen. Het feit dat handelaars in wilde dieren de antilichamen tegen de ziekte bezaten, staaft die stelling. En toch heeft de betrokken overheid toen nagelaten om aan de ‘wet markets’ eens en voor goed paal en perk te stellen en de handel in wild gevangen dieren kordaat en drastisch aan te pakken.
Bij honden en katten bestaan er ook coronavirussen maar deze worden niet geassocieerd met de huidige uitbraak van coronavirus COVID-19 en zijn dus niet overdraagbaar op de mens. De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) bevestigt dat er geen bewijs is dat huisdieren een rol spelen bij de verspreiding van het nieuwe coronavirus. Er is geen enkele reden om uw huisdier aan het asiel af te staan. Er is ook geen bewijs dat landbouwdieren een rol zouden spelen bij de verspreiding van het coronavirus.
Er zijn alsnog geen aanwijzigingen dat het virus zou kunnen worden overgedragen van een huisdier op de mens. Dit risico is dus verwaarloosbaar.
Er zijn enkele gezelschapsdieren positief getest op Covid-19. Deze dieren werden besmet door mensen waarmee ze de woonst deelden. In zijn advies heeft het Wetenschappelijk Comité van het FAVV aangegeven dat het risico op besmetting van mens op dier gering is. Indien u zelf besmet bent of denkt besmet te zijn raadt Viroloog Steven Van Gucht aan om nauw contact met uw huisdier te vermijden.
Het principe is wel dat het coronavirus kan zitten op al wat of al wie u aanraakt (dus ook uw hond/kat). Uw huisdier kan dus een passieve overdrager zijn net zoals eender welke oppervlakte (vb. deurklink). Met passieve overdracht wordt bedoeld dat uw hond of kat door andere mensen dan u kan gestreeld of geknuffeld worden en dat op die manier het virus mogelijk op de vacht van uw dier kan terechtkomen. Indien u uw dier dan streelt nadat hij of zij door iemand anders die besmet zou zijn, is gestreeld, dan zou u op die wijze besmet kunnen geraken. Of stel dat u zou besmet zijn en een andere persoon die niet besmet is streelt uw hond of kat, dan bestaat het risico dat die persoon op die manier door u zou kunnen besmet geraken. Dit risico is evenwel zeer klein of verwaarloosbaar. Het is voldoende om de geldende hygiëne- en veiligheidsmaatregelen in acht te nemen, en uw handen voldoende te wassen, ook na het knuffelen van de kat/hond.
De verzorging van dieren is een ‘essentiële activiteit’. Mocht u iets overkomen kan u uw familieleden of andere personen die u vertrouwt vragen om uw dier te verzorgen. Indien u niemand kent die goed voor uw huisdier kan zorgen raden wij u aan om uw huisdier naar een erkend dierenpension te brengen. Dierenpensions blijven immers open voor mensen die nood hebben aan essentiële opvang van hun huisdier (vb. ziekenhuisopname).
Een lijst met (erkende) dierenpensions vindt u hier:
- Wallonië: http://bienetreanimal.wallonie.be/files/documents/Animaux-Compagnie/BEA-pensions-agreees.pdf
- Vlaanderen: https://dierenwelzijn.vlaanderen.be/sites/default/files/atoms/files/Erkende%20Dierenpensions_0.pdf
- Brussel: https://www.dierenpension-info.be/brussel
Indien er in uw regio geen dierenpension is dat uw huisdier kan opvangen kan u ook een oppas aan huis laten komen of op zoek gaan naar een opvangbaasje op sociale netwerken. Er zijn verschillende initiatieven ontstaan waarbij de eigenaar en een opvangbaasje met elkaar in contact kunnen komen. In Brussel, om zowel de eigenaar van het dier als de persoon die het dier zal opvangen, te beschermen, is een modelovereenkomst voor tijdelijke opvang beschikbaar https://clerfayt.brussels/sites/default/files/files-vd/pdf/Overeenkomst.pdf
De gebruikelijke veiligheidsmaatregelen moeten in elk geval in acht worden genomen.
Omdat het verzorgen van dieren een essentiële activiteit is, is het iedereen toegelaten om zijn/haar dieren (honden, katten, paarden,…), maar ook zwerfdieren te blijven verzorgen. Of uw dier nu 5 km verderop staat in de weide of zich over de landsgrens bevindt, u mag uw dier gaan verzorgen (vb. voeding geven, korte wandeling met paard zodat het niet 24u/24u in box moet blijven) Dit is een essentiële activiteit.
De Dienst Dierenwelzijn heeft bevestigd dat zwerfkatten nog mogen worden gevoederd en verzorgd.
Het steriliseren en voederen van zwerfkatten gaat dus gewoon door. Dit om te vermijden dat het sterilisatiebeleid wordt ondermijnd, en er een enorm groot aantal kittens van zwerfkatten worden geboren na het kittenseizoen. Het is dan ook noodzakelijk dat voeder- en sterilisatieprojecten van de lokale besturen doorgaan.
U kan ook nog zwerfkatten verzorgen die zich bevinden op het openbaar domein (vb. park of begraafplaats), aangezien het verzorgen van dieren een ‘essentiële activiteit’ is.
De activiteiten van dierenasielen zijn ‘essentiële activiteiten’. Ook vrijwilligers kunnen in het asiel blijven werken. Dieren afstaan of adopteren kan enkel op afspraak. Iedereen moet altijd rekening blijven houden met de voorschriftsmaatregelen rond hygiëne, afstand en voorzichtigheid.
De activiteiten van dierenartsen zijn ‘essentiële activiteiten’. Dierenartsen werken dus nog maar behandelen enkel dringende zaken. Ook het steriliseren van je kat is een dringende zaak, gezien het kittenseizoen eraan komt.
Ga niet onmiddellijk naar uw dierenarts als uw huisdier ziek is of als u advies nodig heeft. Neem eerst even telefonisch contact op zodat de dierenarts telefonisch advies kan geven of een voorschrift opsturen. Op deze wijze kan u een bezoek aan de dierenartsenpraktijk vermijden.
Indien u toch naar de dierenarts moet respecteer dan de voorzorgsmaatregelen:
Maak, indien dit wordt toegestaan door de dierenarts, een afspraak en ga alleen met uw dier (per afspraak wordt slechts 1 patiënt met 1 begeleider toegelaten); wacht in de auto in plaats van in de wachtkamer; was en desinfecteer uw handen voor en na het dierenartsbezoek; respecteer 1,5 m afstand tussen dierenartsen, assistenten en baliemedewerkers;
betaal met bancontact (én contactloos indien mogelijk) in plaats van met cash geld.
Verdere aanbevelingen van de Orde der Dierenartsen:
huisbezoeken voor gezelschapsdieren moeten in de mate van het mogelijke vermeden worden: in geval de eigenaar in het onvermogen is om zich te verplaatsen, moeten in eerste instantie oplossingen voor transport gezocht worden in familiekring. In laatste instantie komt het alleen de dierenarts toe om uit te maken of een huisbezoek nodig is; huisbezoeken voor grote huisdieren zijn de norm. Het is aanbevolen om routineuze handelingen, keuringen en vaccinaties tot na 5 april 2020 uit te stellen; in principe kunnen huisdieren de Corona infectie niet oplopen of overdragen. Aandacht moet besteed worden dat er via de huisdieren geen passieve overdracht kan gebeuren (bv. door aanrakingen) (zie inzake passieve overdracht, vraag 2).
De Veiligheidsraad heeft beslist om de trimsalons opnieuw te openen vanaf 11 mei.
Indien u zelf niet besmet bent kan u uw poes/poezen gewoon buitenlaten. Het is belangrijk dat u de normale routine van uw kat niet onderbreekt.
Indien u zelf besmet bent of denkt besmet te zijn kan u uw kat binnen houden, zodat uw kat geen soortgenoten besmet. Chinees onderzoekers, in een experimenteel project met artificiële onderzoeksopzet, infecteerden immers 5 katten met een hoge dosis van het coronavirus door het neusgat. 2 katten werden geëuthanaseerd en bij hen werd het coronavirus aangetroffen in de bovenste luchtwegen. De overige 3 katten werden in een kooi naast 3 niet-geïnfecteerde katten gezet. 1 van deze katten werd ook geïnfecteerd. Aldus blijkt het, in dergelijke artificiële setting, mogelijk dat katten het coronavirus kunnen doorgeven aan soortgenoten.
U mag uw hond uitlaten. Wandelingen maken is één van de meest elementaire fysiologische behoeften van een hond. Gebruik de gebruikelijke voetpaden en vermijd mogelijke drukte.
U mag een wandeling maken alleen of in het gezelfschap van personen die onder hetzelfde dak wonen en/of in het gezelschap van maximum twee, steeds dezelfde, andere personen, met respect van een afstand van 1,5 meter tussen elke persoon.
Houd afstand tot andere wandelaars en vermijd lichamelijk contact. Was de snuit en poten van de hond na de wandeling met een zachte doek. Gebruik geen alcohol. Was na de wandeling en na het schoonmaken van de hond ook uw handen grondig.
Ja, u mag een beperkte verplaatsing maken voor een recreatieve activiteit, dus ook om uw hond uit te laten in het bos. Respecteer de fysieke afstand. Wandelingen zijn ook toegestaan in de buurt van uw huis. Ga nog niet met de wagen naar de kust of de Ardennen om daar te gaan wandelen.
Neen. Huisdiervoeding blijft beschikbaar in dierenwinkels en supermarkten. Dierenvoeding kan ook online worden besteld.
Bij honden en katten bestaan er ook coronavirussen maar deze worden niet geassocieerd met de huidige uitbraak van coronavirus COVID-19 en zijn niet overdraagbaar op de mens. De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) bevestigt dat er geen bewijs is dat huisdieren een rol spelen bij de verspreiding van het nieuwe coronavirus.
Het principe is wel dat het coronavirus kan zitten op al wat of al wie u aanraakt (dus ook honden/katten). Dieren kunnen dus een passieve overdrager zijn net zoals eender welke oppervlakte (vb. deurklink). Met passieve overdracht wordt bedoeld dat de hond of kat door andere mensen dan u kan gestreeld of geknuffeld worden en dat op die manier het virus mogelijk op de vacht van het dier kan terechtkomen. Daarom, hoewel het vergezocht kan lijken: altijd de handen grondig wassen nadat u of iemand anders een dier heeft gestreeld. Het is belangrijk om de geldende hygiëne- en veiligheidsmaatregelen in acht te nemen, en uw handen voldoende te wassen, ook na het knuffelen van de kat/hond.
Dat mag zeker maar hou 1,5 m afstand van uw buurman/buurvrouw. Wandelingen in groepen zijn verboden. Houd ook afstand tot andere wandelaars en vermijd lichamelijk contact. Was na de wandeling ook uw handen grondig.
Indien u vragen zou hebben over het professioneel gebruik van uw dieren (hondenkwekers, trimsalons, paardensport,..) adviseren wij u om de beroepsvereniging te contacteren.
De Franse Orde van Dierenartsen stelt dat het gevaarlijk is om detergenten (alcohol, ontsmetter, antibacteriële reinigingsproducten) of alcohol-watermengels te gebruiken om je huisdier te desinfecteren. Het gebruik van deze producten kan je huisdier schaden: honden en katten likken zichzelf en nemen deze producten dus op, hetgeen hun slijmvlies irriteert en leidt tot geïrriteerde huidreacties. Dieren kunnen alcohol niet goed verteren, dus gebruik zeker geen alcohol!
Aangezien dieren het coronavirus niet kunnen overdragen is het voldoende om voorzorgsmaatregelen te treffen. Wij raden u aan om de huisdieren van andere mensen niet aan te raken. Indien u de pootjes van uw huisdier wenst te desinfecteren (vb. na een wandeling) volstaat het om zachte zeep of hondenshampoo voor je kat/hond te gebruiken.
Er is geen wetenschappelijk bewijs dat het coronavirus aan dieren kan worden overgedragen. Indien uw kat/hond ziektesymptomen heeft is hij/zij mogelijks ziek, maar deze symptomen hebben geen verband met het coronavirus
Ritten te paard, en dit enkel met het oog op het welzijn van het dier en met een maximum van twee ruiters zijn toegelaten, mits inachtneming van de social distance maatregelen. Men mag de wagen nemen om zich te verplaatsen tussen de woonplaats en de manege. Elke rit met het paard start aan de eigen weide/manege. Het is niet de bedoeling dat het paard wordt opgeladen en vervoerd om vervolgens 2 à 3 uur te gaan wandelen in een regio waar u graag wandelt.
Fokkers van puppy's en kittens mogen hun dieren nog steeds overdragen aan de toekomstige baasjes. De dieren mogen aan de kopers worden overgedragen als ze de wettelijke leeftijd hebben bereikt. De transactie mag enkel op afspraak gebeuren en met respect voor de social distancing. Als u problemen hebt bij het ophalen van uw nieuwe huisdier, kunt u de fokker vragen om de puppy/kitten thuis te brengen, maar alleen op afspraak en met respect voor de social distancing.
Wie overweegt een dier in huis te halen kan beter adopteren dan kopen.